Hier treft u een overzicht aan van mijn publicaties. Dat wil zeggen, de lijst van artikelen staat op het Engelse deel van de website, Nederlandse en Engelse artikelen staan in die lijst door elkaar. Ook de boekpublicaties worden daar vermeld.
Om te beginnen vraag ik graag aandacht voor het boek uit 2022:
De menselijke onderneming: het grote verhaal van geloof en economie
Het was een mijlpaal om dit boek te publiceren, omdat het werk eraan zo ongeveer 30 jaar in beslag genomen heeft. Niet dat ik steeds bewust aan het boek heb zitten werken. Maar gedurende die 30 jaar ben ik bezig geweest met het werk van Rosenstock-Huessy door zijn eigen geschriften te bestuderen, maar met name ook door in historisch opzicht het nodige verdere onderzoek te doen. Ook belangrijke geschiedschrijvers en sociologen uit deze periode van 30 jaar, alsook ouder, komen erin voor.
De strekking van dit onlangs verschenen boek wordt hier in een aantal bondige stellingen aangeduid.
1. Elke samenleving heeft een eigensoortig geloof in de vorm van vaststaande waarden en zienswijzen. Dat geldt heel de geschiedenis door. De waarden van nu zijn de goden van vroeger. De goden van vroeger zijn de waarden van nu.
2. Op historische hoogtepunten hebben nieuwe waarden, zienswijzen, woorden aan de samenleving een andere marsroute gegeven. Een andere ordening komt tot bloei. De stammen hebben geluisterd naar het gezag van de voorouders. Rijken zoals Egypte hebben gehoorzaamd aan keizers en sterren. Israël heeft profetisch een gerechtigheid geclaimd die nog komende is.
3. De taal is gevormd door de geestelijke machten en ervaringen die ons “zelf” gevormd hebben. Taal geeft binding aan het verleden, aan elkaar en openheid naar de toekomst. De taal die we spreken is zelf een verzameling richtinggevende woorden en gezaghebbende machten.
4. De christelijke stem kan alleen gehoord worden binnen een groter geheel van stemmen uit verschillende culturele of religieuze tradities. Juist de christelijke stem geeft het ritme aan: wanneer is ophouden nodig en opnieuw beginnen? Kruis en opstanding, vertaling van het ene tijdperk in het andere, vanuit het nieuwe het oude hernemen, is kenmerkend christelijk.
5. Steeds opnieuw zijn mensen door hiërarchische aansturing kort gehouden en/of hebben ze als radertjes in de machine zelf de gemakkelijkste weg gekozen (de vleespotten van Egypte). Steeds opnieuw dreigt de proletarisering. Men kan dan alleen nog maar praten over de dingen van de dag. Men gaat situaties mijden die om verantwoordelijk handelen vragen.
6. Groter worden, volwassenen spreken en leven voor de lange duur vraagt erom bewust de stemmen van het verleden tot zich te nemen en de waarden en namen en geestelijke machten van het verleden in de huidige tijd opnieuw te belichamen. Alleen wie echt geluisterd heeft, heeft ook zelf wat te zeggen.
7. De kerk en haar boodschap zijn naar de achtergrond gedrongen. Maatschappelijke krachten nemen de beslissingen. Deze plaats van de kerk op de achtergrond en de maatschappij op de voorgrond is kenmerkend voor het tijdperk van de Geest. Dat verandert de missie van de kerk. De kerk heeft niet de leiding maar geeft oriëntatie vanuit de achtergrond.
8. Als anonieme radertjes in de machine roepen mensen om identiteit en saamhorigheid. Kort gehouden mensen zoeken compensatie in almachtmythen en complotdenken. Mensen genezen door kleine ondernemingen, vooral in de economie, die van ieder verantwoordelijkheid vragen, en waarin verschillende bijdragen elkaar corrigeren en levend houden. De stam in de politiek leidt tot fascisme; de stam op economisch gebied leidt tot creatieve interactie.
De menselijke onderneming: het grote verhaal van geloof en economie – Otto Kroesen (voormalig studentenpastor en docent cross-cultureel entrepreneurship)
2022, Skandalon, 350 blz., € 32,50
Otto Kroesen
Een Engelse vertaling van dit boek is ook beschikbaar, gratis, op het Engelse deel van de website. De Engelse titel is:
The adventure of the human enterprise: a long journey across cultures, e-book, translation into English of “De menselijke onderneming”, 2022, PDF en e-pub.
Dit werk trekt lange lijnen in de geschiedenis. Het werk van Rosenstock-Huessy vormt eigenlijk de ruggengraat ervan.
De lezer doet er goed aan dit boek samen te lezen met een in 2020 geschreven boek: Cross-cultural Entrepreneurship and Social transformation: Innovative Capacity in the Global South, Lambert, Saarbrücken, 331pp. PDF
De lange lijnen van het boek The adventure of the human enterprise: a long journey across cultures en de eigentijdse interpretatie van de ontwikkelingsproblematiek in Cross-cultural Entrepreneurship and Social transformation: Innovative Capacity in the Global South, vullen elkaar aan. Want de culturele waarden en verworvenheden die in het westen of in zich ontwikkelende landen tot de sociale en economische realiteit leiden die daar heerst hebben een achtergrond in de lange lijnen van de geschiedenis. De inspiraties die leiding geven aan ons leven hebben ook ons sociale en economische samenleving bepaald en doen het nog steeds. Het bijzondere van onze tijd is dat die inspiraties, imperatieven, waarden, levenswijzen, nu bij elkaar komen. Ik zou bijna zeggen dat ze in onze tijd convergeren en elkaar ondersteunen. De betekenis van het kruis de werkelijkheid zoals Rosenstock-Huessy dat voorstelt wijdt aan hoe deze convergentie er uit kan zien. Vaak is het echter ook zo dat deze tradities in fragmenten en brokstukken in ons huidige tijdsgewricht niet convergeren, maar door elkaar heen praten. Een gespreksleider zou wenselijk zijn. Of tenminste leiding in het gesprek. Welnu, daaraan leveren deze publicaties een bijdrage.
